धनगढी/चुरे पर्वतको टाकुरामा रहेको प्राचीन नायल ताल प्रचारप्रसारको अभावमा ओझेलमा परेको छ । कैलालीको गोदावरी नगरपालिका वडा नम्बर-१२ मा रहेको नायल तालले पर्यटनको अथाह सम्भावना बोकेको भए पनि यसको संरक्षण, प्रवर्द्धन र प्रचारप्रसारको अभावमा गुमनाम जस्तै बनेको हो ।
पूर्वपश्चिम महेन्द्र राजमार्गबाट करिब १ घण्टाको सवारी यात्रामा पुग्न सकिने नायल तालले प्रदेशकै पर्यटनको सम्भावना बोकेको छ । चुरे पहाडको चुचुरोमा करिब ३ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको सम्भवतः यो देशकै एक मात्र ताल हो । चारैतिर पहाड र हरियाली, ढकमक्क लालीगुराँस, चराको चिरबिर ध्वनि र शान्त एकान्त मनोरम दृश्य यो तालको विशेषता हो ।
यो तालको प्रवर्द्धन गरि पर्यटन विकास गर्ने सके यो क्षेत्र मात्र नभई प्रदेशकै विकासमा सघाउ पुग्ने देखिन्छ । सरकारले यस तर्फ ध्यान दिन सके रोजगार सृजना, उत्पादन खपत तथा जडीबुटी निर्यातमा समेत सहज हुने अवस्था छ ।
“ताल राम्रो छ । आन्तरिक पर्यटन कहिले काहीँ आउनु पनि हुन्छ तर तालको संरक्षण हुन सकेको छैन । डाँडाबाट आउने पानीले ताल पुरिने जोखिम छ । यसका लागि नाला निर्माण, आरसिसी सहितको बाध निर्माण र सडकको स्तर उन्नति मात्रै हुने हो भने यो ठाउँको मुहार फेरिने थियो ।” स्थानीय हरिदत्त जोशीले भने ।
असम्भव जस्तै लाग्ने चुरेको टाकुरामा ३ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको ताल जोकोहीका लागि नयाँ त लाग्छ नै स्थानीयका अनुसार यस क्षेत्रमा रहेको दैविक शक्तिका कारण पनि प्रख्यात हुने र धार्मिक पर्यटकहरू बढ्न सक्ने अर्को सम्भावना समेत देखिन्छ । जानकारहरूका अनुसार यस क्षेत्रमा घण्टेश्वर, दोगटी, नन्नै र मसानी देवताहरूको बास छ । शुद्ध मनले भाकल गरे मनोकाङ्क्षा पूरा हुने धार्मिक विश्वास समेत रहेको छ ।